Bertrand Sourdais: wijnmaker van het jaar

Bertrand Sourdais: Chinonwijnmaker in onherbergzaam Spanje

Je hebt wijnmakers en wijngenieën. Bertrand Sourdais behoort zonder twijfel tot die laatste categorie. Sourdais groeide op tussen de wijnranken van Chinon in de Franse Loirestreek, op het familiewijngoed Domaine de Pallus. Toen hij pas begin twintig was, had hij al een cv opgebouwd om u tegen te zeggen. Hij studeerde in Bordeaux met Bierzo-pionier Ricardo Pérez Palacios en deed ervaring op bij Mouton Rothschild en Léoville-Las Cases in Bordeaux, Santa Rita in Chili en legende Álvaro Palacios (Ricardo’s oom) in Priorat. De Spaanse connectie werd dus al vroeg gelegd.

Het Spaanse avontuur

In 1999 begon Bertrand bij Dominio de Atauta in Soria – de meest afgelegen, ruige subregio van Ribera del Duero – en verloor er zijn hart. Aan het bijzondere erfgoed van oude prephylloxera-wijnstokken dat je er vindt. Aan de inheemse druivenrassen en de traditionele manier waarop er hier nog wijn gemaakt wordt. En aan de gemeenschapszin van de lokale bevolking. Als je in Soria iets voor elkaar wilt krijgen, kun je het beste naar de lokale bar gaan, aldus Bertrand.

Toen Dominio de Atauta in 2010 overgekocht werd en Bertrand terugkeerde naar Chinon, kwam hij tot het inzicht dat hij Spanje helemaal niet wilde verlaten. En dus keerde hij terug naar zijn geliefde Soria, de regio waar hij inmiddels tien jaar ervaring had en waarin hij zoveel potentieel zag voor wijnen van topniveau. Als tegengif tegen zijn vertrek bij Atauta, begon hij daarom zijn eigen domein, Bodegas Antídoto, samen met collega-wijnmaker en local David Hernando.

Op Antídoto maakt Bertrand prachtige rode wijnen van de lokale tinto fino (= tempranillo) en verfijnde rosés van tinto fino en de inheemse witte albillo. De oude wijnstokken staan verspreid over maar liefst 600 percelen op zo’n 950 meter hoogte. Niet veel later kwam er een tweede project bij, dat Bertrand samen met zijn partner Olga runt: Dominio de Es. Hier maakt Bertrand zeer exclusieve, bijna Bourgondische Ribera’s van de druiven van slechts 3,5 hectaren bijzonder oude wijngaarden tinto fino en een klein beetje albillo (field blend). Een van de percelen die hij er bewerkt, stond in 1904 al als oud te boek.

Welverdiende erkenning

Inmiddels heeft Bertrand zijn sporen in Spanje volop verdiend. Atkin rekent Dominio de Es in zijn classificatie tot de ‘First Growths’ van Ribera en Antídoto tot de ‘Third Growths’. Met beide domeinen heeft Bertrand een belangrijke bijdrage geleverd aan de heropleving en -waardering van het verlaten Soria. De exclusieve wijnen van Dominio de Es behoren bovendien tot de meest gezochte en prestigieuze van Ribera del Duero.

Overigens verloochent Bertrand zijn Franse roots intussen allesbehalve. Sinds 2005 runt hij, naast zijn Ribera-domeinen, het ouderlijke Domaine de Pallus, waar hij de wijngaarden met cabernet franc en chenin blanc in korte tijd biologisch ging beheren. De schitterende cru’s die hij er maakt, behoren tot de absolute top van Chinon. Wat een multitalent! Wij begrijpen die verkiezing tot wijnmaker van het jaar wel. Behalve Bertrand zelf, kregen ook enkele van zijn wijnen nog een bijzondere onderscheiding in het Special Report. Het overzicht treft u hieronder.

• Bertrand Sourdais: Winemaker of the Year
• Bodegas Antídoto Le Rosé de Antídoto 2020: Overall Rosé of the Year en Best € 12,- Rosé
• Bodegas Antídoto, La Hormiga de Antídoto 2020: Wine of the Year in de categorie Best Reds
• Dominio de Es, Carravilla 2020: Wine of the Year in de categorie Best Reds
• Dominio de Es, La Diva 2020: Wine of the Year in de categorie Best Reds
• Dominio de Es, La Mata 2020: Wine of the Year in de categorie Best Reds
• Dominio de Es, Viñas Viejas de Soria 2020: Wine of the Year in de categorie Best Reds

40 jaar Ribera del Duero

Ribera del Duero geldt als een van Spanjes meest gerenommeerde wijnregio’s, samen met Rioja en Priorat. Als je het Atkin vraagt, is Ribera del Duero zelfs ‘Spain’s most prestigious red wine region’. Hoewel de geschiedenis natuurlijk veel verder teruggaat – er wordt al sinds de Romeinse tijd wijn gemaakt in Ribera en de monniken zorgden in de Middeleeuwen voor een florerende wijncultuur – is de DO Ribera del Duero nog relatief jong. Pas in 1982 werd het gebied erkend met een beschermde geografische aanduiding. Des te bijzonderder is het hoe de streek zich in relatief korte tijd zo ontwikkeld heeft. Ter illustratie: veertig jaar geleden telde Ribera zeven bodega’s en was er 6.000 hectaren beplant met wijngaarden, vandaag de dag zijn er 307 producenten en 25.000 hectaren wijngaarden.

Het overgrote deel van de wijnproductie in Ribera del Duero is rood – de productie witte Ribera van de inheemse albillo wordt kwalitatief beter, maar blijft vooralsnog marginaal. Hét blauwe druivenras van de streek is tempranillo, lokaal tinto fino of tinta del país genaamd. De druif is relatief goed bestand tegen het nogal extreme, continentale klimaat van de wijnstreek. Hoewel klimaatverandering ook in Ribera del Duero een reële dreiging vormt, beschikt de streek over voldoende hooggelegen gebieden met een noordelijke expositie, waar wijngaarden aangeplant kunnen worden die voldoende koelte geven bij verdere opwarming. Zoals in veel wijnregio’s, is een grotere focus op frisheid, nuance, verfijning en terroirexpressie in de wijnen ook hier een trend, wat de kwaliteit en diversiteit – in ieder geval wat Atkin betreft – ten goede komt. Sourdais’ wijnen van Antídoto en Dominio de Es zijn hier een geweldig voorbeeld van.

Al met al ziet het er volgens Atkin positief uit voor Ribera del Duero. De jonge, energieke en dynamische wijnregio is nog een ‘work in progress’ en maakt al fantastische wijnen, die naar verwachting alleen nog maar zullen toenemen in kwaliteit. Tel daar de flinke aanwas van jonge, vaak ook in het buitenland geschoolde wijnmakers bij op en de toekomst voor deze Spaanse wijnstreek ziet er rooskleurig uit. Op naar de halve eeuw!

Alle wijnen worden rechtstreeks van de producent geïmporteerd door Les Généreux.